Wat niet is (en wel had moeten zijn)

‘Als ik naar jullie gezinnetje kijk, dan had ik dat ook zo graag gewild voor mijn eigen zoon’. Ik luister naar een vrouw die me in korte tijd veel vertelt over de dingen in haar leven waar ze verdriet om heeft. Wij zijn de afgelopen jaren veranderd van ongewenst kinderloos tot het ideaalbeeld van gelukkig gezinnetje. Mensen zien onze jongens en genieten van het stel. Wij genieten net zo hard of nog harder. Maar…

Er zijn grootouders die dit zó hadden gewenst voor hun eigen kinderen: ‘Het gelukkige gezinnetje zijn’. Deze mensen zien hoe hun kleinkinderen lijden onder gebroken relaties, ze zien hun eigen kinderen worstelen. En dan komen wij langs, het vrolijke gelukkige gezinnetje. En dat kan even steken. Want wat wij hebben, hadden zij ook zo graag gezien. We hebben iets gekregen wat niet iedereen krijgt. We hebben iets gekregen wat sommige mensen verliezen.

Het is niet dat je het een ander niet gunt. Het is dat gapende gat, dat ontbreken van iets dat er voor je gevoel wel had moeten zijn, maar er niet is. En dat doet zeer. ‘Slik de brok in je keel weg’, moest ik mezelf regelmatig vertellen als ik overal geconfronteerd werd met zwangerschappen en baby’s. Want hoe leuk ook voor anderen, voor mij was het vaak een eeuwige confrontatie met iets wat ik zo graag wilde, en wat niet zo mocht zijn. Het deed zeer. Niet altijd evenveel en niet zelden was ik oprecht blij voor de mensen om mij heen, maar mijn wens bleef lange tijd onvervuld, mijn armen leeg.

Wat wel had moeten zijn…Huisje boompje beestje. Maar wat er niet (meer) is. De mensen zonder partner. De mensen mét een partner, maar ongewenst kinderloos, ‘nou ja, die hebben tenminste elkaar nog’, denkt dan de alleenstaande. De mensen die het allemaal hadden, maar in een (v)echtscheiding zijn beland. ‘Die zijn tenminste vader en moeder’, zou je eventueel nog kunnen denken. En de mensen die het hadden, maar waar het leven stopte. Wat wel had moeten zijn, maar bruut is losgescheurd uit het leven hier op aarde.

Dat het leven wat dat aangaat behoorlijk onrechtvaardig lijkt, dat is een gegeven. De waarom-vraag ligt dikwijls op onze lippen. Maar wat als we het geheel om zouden kunnen draaien? Wat als we het voor elkaar zouden krijgen om uit te gaan van niets. Alles wat we hebben is ons gegeven. Niks hebben we verdiend. Helemaal niks. Waarom de één meer lijkt te krijgen dan de ander en waarom de één meer te verduren krijgt dan de ander is een vraag waar we ons niet mee bezig moeten houden. Het leven werkt niet met verdiensten. Zo van, heb jij goed je best gedaan? Dan heb je een goed leven. Zo niet, dan heb je pech. Het werkt gewoon niet zo. Alles wordt ons gegeven. En als we het voor elkaar krijgen om alles zo te (blijven) zien. Zo goed of kwaad als het gaat, dan draait de wereld om.

Het is niet langer: ‘Wat niet is en wel had moeten zijn’,
maar: ‘Wat wél is, maar niet had hoeven zijn’.