‘Nou ja zeg, wat een lomperik!’ Dat is mijn eerste gedachte als ik vanuit mijn ooghoek een fietser zie verschijnen. We zijn met ons gezinnetje op de Open Haven dag in Gorinchem waar we samen met heel veel andere mensen rustig door de drukte kuieren. Ik snap niet zo goed hoe iemand het verzint om tussen al die lopende mensen rond te gaan fietsen. Wat mij betreft én onhandig én onveilig. Oordeel geveld. Totdat de jongeman mijn blikveld in komt gefietst. Ik kijk terloops naar hem en dan herken ik hem. Hij blijkt één van mijn leerlingen te zijn.
Ik moet denken aan iets wat ik onlangs in een blog van iemand anders las. We zien wel andermans fouten, maar niet wat daarachter zit. En het gaat ontzettend snel, zo blijkt eens te meer voor mij. Voor ik het weet, heb ik iemand voor lomperik uitgemaakt. Want ik zie zijn ‘fout’. Maar achter die fout zit dus een jongen die niet gezegend is met de ‘gebruikelijke gemiddelde’ intelligentie. En dat kun je hem niet kwalijk nemen. Maar ja. De fouten, die zie je. En daar kunnen we maar wát makkelijk over oordelen. In een oogwenk.
Neem bijvoorbeeld de jongen waarvan ouders blij zijn dat hij nu bekend is bij de politie. Zodra hij in spannende situaties verzeild raakt, is het voor ouders een geruststelling dat hij thuis zal worden gebracht en niet meteen bekeurd wordt of wat dan ook. Dit soort gasten komen we vaker tegen dan we beseffen. De naïviteit, het gebrek aan inzicht en de in onze ogen meest onlogische acties. Iets wat voor de meesten van ons vanzelfsprekend is, blijkt voor veel anderen abacadabra. Wij denken bij onszelf: ‘Snap je dat dan niet?’ En het antwoord kan zomaar zijn: ‘Nee, ik snap het werkelijk niet’.
Wij hebben zo vaak de neiging om onze mening te uiten en ons oordeel te vellen. Daarbij vinden we onszelf heel wat, want wíj hebben tenslotte wél het inzicht, en het verstand om te weten hoe het moet. Ja, wij zijn echt beter, zeker weten. Hoofdschuddend lopen we langs taferelen en aanschouwen andermans ondoordachte acties, we kijken elkaar aan en voelen onszelf superieur. Want wij zouden zulke dingen nooooooit doen… Wat een geruststelling voor ons ego.
Het voorgaande is natuurlijk erg zwart-wit gesteld. Gelukkig is niet iedereen hetzelfde. Gelukkig zijn we allemaal anders. Ik ben écht geen persoon die overal met oordeeltjes rondstrooit, maar af en toe floept het er toch ongemerkt uit en ben ik blij dat anderen mij corrigeren of dat ik even met mijn neus op de feiten wordt gedrukt, zoals in het voorbeeld waar ik dit stukje mee begon. Alle mensen anders. De één heeft wat meer begeleiding en sturing nodig dan de ander. Laten we vooral van elkaar blijven houden.
Confronterend soms, Deborah! Ik vind je heel eerlijk en dank je wel voor deze blogpost!